Những quy tắc "vàng" dạy con hết tham ăn

Tham ăn khiến trẻ đần độn

Do trẻ không được đáp ứng thoả mãn nhu cầu về ăn uống. Có thể do hoàn cảnh kinh tế khó khăn cha mẹ không thể mua cho con những đồ ăn ngon, lạ, đẹp mắt hoặc cha mẹ quá bận chưa quan tâm đứng mức tới nhu cầu của con. Khi thấy bạn có đồ ăn ngon, trẻ nảy sinh ghen tỵ và thèm được sở hữu, lâu ngày dễ dẫn tới tính tham ăn.

Cha mẹ quá nuông chiều con cái, mua cho chúng nhiều đồ ăn. Trong bữa ăn các thành viên gia đình nhường hết món ngon cho con. Trẻ đòi mua thức gì, cha mẹ liền đáp ứng. Chính việc thoả mãn nhu cầu quá dễ dàng khiến trẻ nghĩ mọi thứ hiển nhiên thuộc về mình. Nhiều đứa trẻ đột nhiên mắc bệnh tham ăn và ăn rất nhiều do rối loạn chức năng tâm sinh lý.

Thực ra điều này không hoàn toàn đúng, cần nhìn nhận ăn tham là thói xấu, ảnh hưởng tới sự hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Đứa trẻ tham ăn sẽ hình thành tính ích kỷ, tự tôn, không biết chia sẻ, đồng cảm với mọi người.

Về góc độ sinh học, tham ăn rất nguy hiểm: Khi ăn nhiều, lượng máu cung cấp cho đường ruột nhiều dẫn tới thiếu máu ở khu vực não, đại não mệt mỏi. Tham ăn làm trí lực ngày càng kém. Ăn quá nhiều buộc đại não của khu vực liên quan thường xuyên trong tình trạng hưng phấn, các khu vực lân cận cũng bị ức chế. Ăn uống nhiều cũng làm đại não chóng suy yếu, ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và phát triển của trí năng.

Tham ăn khiến trẻ đần độn.

Trẻ em ăn quá nhiều thực phẩm có chất bổ, thiếu chất xơ dễ táo bón mạn tính. Việc ăn uống dư thừa dễ dẫn tới béo phì, rất khó chữa. Béo phì là nguyên nhân đầu tiên của bệnh về tim mạch, mỡ trong máu, trẻ bị trì trệ đần độn, mất khả năng hoà nhập với cuộc sống bình thường.

Quy tắc cơ bản trong bữa ăn gia đình

Dạy con cách mời

Muốn con biết cách mời người lớn trước khi ăn thì bạn hãy làm gương. Việc chính cha mẹ mời con cái ăn cơm là bài học hiệu quả nhất, bởi con trẻ hay bắt chước và sẽ mời lại. Đến lúc này, bạn hãy chỉ ra cho con lý do tại sao trước khi ăn phải mời người lớn trước và mời tất cả mọi người – đó là sự thể hiện tình cảm, sự tôn trọng mà tất cả mọi người đều làm.

Dạy con gắp thức ăn

 Khi con bạn gắp thức ăn hay làm rơi vãi, hoặc có thói quen đảo bới đĩa thức ăn, hãy chỉ cho chúng biết rằng không ai làm như vậy và đó là phép lịch sự tối thiểu khi ăn uống. Bạn hãy lấy những chuẩn mực từ phía ông bà, anh chị lớn hơn để làm ví dụ thực tế cho bé chứ đừng giảng giải quá nhiều khi đang ăn.

Giúp con bỏ những thói quen xấu trong khi ăn: Những thói quen xấu như nhai tóp tép, làm bắn thức ăn, nói chuyện huyên thuyên, húp canh gây tiếng động… cần được nhắc nhở ngay thì bé mới không quên.

Dạy con cách ăn

Cha mẹ cần chỉ dẫn cho con những cách ăn khác nhau, cách dùng dụng cụ khác nhau đối với những loại đồ ăn khác nhau, ví như: với thịt gà thì con có thể dùng tay xé, với con tôm thì dùng tay bóc vỏ, nhưng với những món khác như món xào thì phải dùng đũa gắp, món bánh thì dùng đĩa…

Cũng hãy thỉnh thoảng giải thích cho con bạn những câu thành ngữ, tục ngữ về ăn uống ngay trong bữa cơm, như thế nào là “ăn trông nồi, ngồi trông hướng”, hay thế nào là “liệu cơm gắp mắm”. Bạn có thể lấy chính mình và con làm ví dụ cho lời giải thích, làm như thế, bé sẽ nhớ rất lâu và thuộc những câu nói này như một nguyên tắc để làm theo.

Quy tắc ăn uống lịch sự nơi đông người

Cho con làm quen với phong cách ăn uống khi được mời dự tiệc hay ăn cỗ bằng cách tập dượt. Bạn có thể làm một bữa tiệc nho nhỏ vào ngày nghỉ và yêu cầu tất cả mọi người trong gia đình ăn mặc chỉnh tề, lịch sự để làm mẫu, bài học này sẽ khiến bé thích thú và ghi nhớ mãi. Con bạn sẽ hiểu tại sao khi đi dự tiệc chỗ đông người cần biết kính trên, nhường dưới, ăn uống từ tốn, lịch sự theo những lễ nghi chung…

 Nếu có điều kiện, hãy đưa con đến ăn nhà hàng một vài lần để chúng quan sát cách ăn uống của những người xung quanh. Đi ăn ngoài hàng như thế là cơ hội giúp bé kiểm chứng những lời dạy bảo của bạn và học những điều mới mẻ. Bạn có thể dạy và để con tự gọi món, yêu cầu người phục vụ, chỉ và giải thích tại sao người ta nâng ly, chạm cốc và họ làm thế vào những dịp nào.

Nếu có ông bà ở quê, bạn hãy dành thời gian cho con về thăm, ăn cơm cùng ông bà. Đặc biệt là khi có cỗ bàn nhân dịp giỗ chạp, hãy cho con có cơ hội được làm quen với không khí gặp gỡ họ hàng, ăn uống vui vẻ để bé thấy được sự hòa đồng, tình cảm và những thói quen, tập tục ăn uống truyền thống của quê mình…

Ứng xử với những bất thường khi ăn uống

Khi ăn, chắc chắn con bạn sẽ gặp phải những trường hợp như bị giắt thức ăn vào khe răng, sơ ý làm rớt đũa xuống đất, có thể nhìn thấy con vật lạ trong thức ăn… ba mẹ đều nên dạy cho bé biết cách xử lí đúng để đừng gây cho người khác ấn tượng không tốt hoặc khiến người khác cảm thấy khó chịu.

Việc dạy con ăn uống lịch sự là việc cần làm từ từ và đều đặn hàng ngày cho đến khi bé thấm nhuần. Đừng chỉ bộc phát dạy dỗ với thái độ cáu gắt, trách mắng khi bắt gặp hình ảnh không vừa lòng của con trong một bữa ăn nào đó, bởi điều đó chỉ làm bé trở nên tự ti, chán nản, bất hợp tác với những lời dạy của bạn trong những lần sau. Cần nhẹ nhàng từ tốn giúp con trẻ hiểu được vì sao phải ăn uống theo những quy tắc như thế, và quan trọng nhất ba mẹ, những người thân xung quanh cũng cần làm gương để bé học hỏi.

Đức An (Tổng hợp)ĐSPL