Sữa mẹ: Nguồn kháng thể tự nhiên chống vi khuẩn cho con

Hãy thử tưởng tượng về viễn cảnh bệnh nhiễm trùng và các thương tích nhẹ như vết cắt nhỏ cũng có thể giết chết con người. Theo một báo cáo năm 2014 của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, đây có thể coi là một kịch bản khoa học viễn tưởng hấp dẫn dành cho các nhà viết kịch Hollywood, nhưng lại là hiện thực hoàn toàn có khả năng xảy ra trong thế kỷ 21. Báo cáo chỉ ra rằng, các loại vi khuẩn đang trở nên ít nhạy cảm với thuốc kháng sinh. Và đây chính là một mối đe dọa đối với toàn nhân loại. WHO cũng đã theo dõi, đánh giá lại tính xác thực của thông tin và đưa ra 13 loại vi khuẩn có mức độ gây bệnh và tử vong cao, mang tính hiểm họa toàn cầu, bao gồm cả siêu vi khuẩn MRSA.

Siêu vi khuẩn MRSA xâm nhập vào tế bào bạch cầu. (Ảnh: The Conversation)

Nhưng ngành công nghiệp dược phẩm lại không phát hiện ra bất cứ loại kháng sinh mới nào kể từ năm 1987. Thậm chí, họ cũng không muốn chi ra hàng trăm triệu USD để nghiên cứu các loại thuốc mới. Bởi bất cứ loại thuốc nào được phát hiện chắc chắn sẽ bị “xếp xó” cho đến khi các loại thuốc đương thời không thể chữa trị được nữa.

Hầu hết các trường hợp nhiễm trùng đều không có tính chất mãn tính và việc điều trị thường chỉ kéo dài trong 10 ngày. Điều này làm giảm đáng kể doanh thu và ảnh hưởng trực tiếp đến lợi tức đầu tư. Cuối cùng, một khi thuốc mới được đưa vào sử dụng, vi khuẩn sẽ trở nên đề kháng với thuốc một cách nhanh chóng, giảm tác dụng của kháng sinh.

Tuy nhiên, vài năm trước, các nhà nghiên cứu đã phát hiện được một hợp chất đặc biệt có trong sữa mẹ tự nhiên, bao gồm chất đạm và chất béo – được gọi là HAMLET (Human Alpha-lactalbumin Made Lethal to Cells Tumor). HAMLET được xác định có thể tiêu diệt các tế bào ung thư mà không ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh gần đó. Cách thức hoạt động của HAMLET là giết chết một phần tế bào ung thư bằng cách đi vào tế bào và phá hủy chức năng của ty thể - "nhà máy điện" của tất cả các tế bào, dẫn đến tử vong tế bào. HAMLET không thể đi vào tế bào khỏe mạnh, có nghĩa là chúng "không nhạy cảm" với hợp chất này.

Sữa mẹ - "khắc tinh" của nhiều loại vi khuẩn. (Ảnh: The Conversation)

Trên đà nghiên cứu, các nhà khoa học tiếp tục tiến hành đã thử nghiệm phạm vi hoạt động của HAMLET đối với vi khuẩn. Kết quả, HAMLET đã giết chết một số loại vi khuẩn, nhưng hiệu quả không đáng kể. Nhiều loại vi khuẩn quan trọng không bị ảnh hưởng và vẫn sống sót.

Để tiêu diệt vi khuẩn, HAMLET được gắn với màng vi khuẩn. Sự thay đổi pH cho phép vận chuyển mức canxi trong tế bào cần thiết khiến vi khuẩn bị tiêu diệt. Ngay sau đó, các nhà nghiên cứu nhận ra rằng ngay cả những vi khuẩn đang tồn tại cũng không hề bị ảnh hưởng. Họ thấy rằng HAMLET có thể ảnh hưởng đến màng và vận chuyển hydro và ion canxi cho cả những loại vi khuẩn “cứng đầu”. Điều này khiến vi khuẩn nhạy cảm với các kháng sinh mà chúng kháng lại, gây nên sự đảo ngược đề kháng. Trên thực tế, HAMLET có hiệu quả đến nỗi khiến siêu vi khuẩn MRSA trở nên nhạy cảm với kháng sinh methicillin. Đây có thể coi là một bước đột phá lớn trong lĩnh vực y học.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn đang trong quá trình thử nghiệm thông thường để xác định hiệu quả và sự an toàn của hợp chất trước khi có thể bắt đầu thử nghiệm lâm sàng. Nhưng đã có những đánh giá sơ bộ về hợp chất HAMLET có trong sữa mẹ, tuy không phải là một loại kháng sinh mới nhưng lại có chứa những kháng thể chống lại nhiều loại vi khuẩn. Bên cạnh đó, sữa mẹ còn nuôi dưỡng vi khuẩn tốt cho sức khỏe của bé, tăng cường sức đề kháng ở trẻ nhỏ.

Nguồn: Gia đình Việt Nam