Bệnh viêm xoang ở trẻ nhỏ và những điều cha mẹ cần biết

Tin liên quan

Viêm xoang trẻ em khác với người lớn, đây không phải là người lớn thu nhỏ mà ở lứa tuổi này hệ thống xoang đang trong giai đoạn hình thành và phát triển. Hệ thống xoang mặt bắt đầu được hình thành từ tuần thứ tư của thời kỳ bào thai, xuất phát từ một tế bào sàng.

Tế bào sàng phát triển xâm lấn vào các xương để tạo thành các xoang khác nhau như xâm lấn vào xương trán tạo xoang trán, xâm lấn xương hàm trên tạo xoang hàm và xâm lấn vào xương bướm để hình thành xoang bướm. Chính vì vậy các xoang có liên hệ mật thiết với nhau nên thường bị viêm nhiều xoang cùng một lúc.

Xoang sàn có ngay từ khi trẻ ra đời nhưng những các xoang khác dần được tạo thành: xoang hàm có khi trẻ 3 - 4 tuổi, xoang trán và xoang bướm chỉ xuất hiện khi trẻ được 7 - 8 tuổi. Hệ thống xoang chỉ hoàn thiện ở người 20 tuổi.

Kích thước các xoang của trẻ rất nhỏ, đôi khi mới chỉ là một rãnh hằn vào xương làm cho việc chẩn đoán bệnh gặp nhiều khó khăn vì các triệu chứng thường không điển hình và khó khăn.

2. Trẻ nào thường bị viêm xoang?

Trong các thập niên gần đây, bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp trên ở trẻ em có xu hướng gia tăng, hay gặp nhất là các trẻ có cơ địa dị ứng: dị ứng với bụi nhà, lông vật nuôi, các sợi bông ở đồ… hoặc sống trong môi trường ô nhiễm, phải hút khói thuốc lá thụ động, hơi khói của các khu công nghiệp, bếp than… sự giảm dần của diện tích cây xanh trong môi trường sống.

Viêm xoang có thể gặp ở trẻ em, kể cả trẻ sơ sinh nhưng rất hiếm, khoảng 0,1% trong tổng số các bệnh nhân bị viêm xoang. Viêm xoang ở trẻ sơ sinh chủ yếu là viêm hệ thống xoang sàn.

Tỉ lệ viêm xoang ở trẻ em lên tới 1,7% số bệnh nhân bị mắc bệnh tai mũi họng học đường (điều tra của Bệnh viện Tai Mũi Họng trung ương năm 2005). Tỉ lệ trẻ em trai mắc bệnh viêm mũi xoang tương đương với trẻ em gái (trai là 54%, gái 46%).

3. Nguyên nhân gây viêm xoang ở trẻ

Ở các bé, nguyên nhân chủ yếu dẫn tới viêm xoang là do nhiễm trùng: vi khuẩn, virus ngược dòng từ mũi, họng, phế quản,… đi lên. Vì thế, các mẹ cần chăm sóc trẻ cẩn thận mỗi khi bé bị viêm đường hô hấp và nên lưu ý tình trạng bé bị viêm mũi, viêm họng tái đi tái lại, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo viêm xoang.

4. Những dấu hiệu trẻ mắc viêm xoang

Trẻ bị viêm xoang có biểu hiện về viêm đường hô hấp.

Khi bị viêm đường hô hấp trên đơn thuần, trẻ có các biểu hiện: sốt, ho, sổ mũi, quấy khóc, chúng thường giảm và tự khỏi sau 5 -7 ngày. Tuy nhiên, khi các triệu chứng trên kéo dài hoặc có biểu hiện nặng hơn thì rất có thể trẻ đã mắc viêm xoang:

- “Cảm cúm” kéo dài trên 10 – 14 ngày, bé có thể sốt hoặc không.

- Bé có dấu hiệu viêm hô hấp kèm theo sốt 4 ngày liên tục.

- Có đợt sốt cao trên 39 độ C.

- Chảy mũi đục, màu xanh hoặc vàng, có mùi hôi.

- Bé có cảm giác chảy mủ xuống phía sau họng nên ngứa họng, gây ho, đau họng, khạc đờm, khò khè, nhất là về ban đêm.

- Khi bú, bé không bú được hơi dài như khi khỏe do bị tắc mũi.

- Bé ngủ không ngon giấc, thở ngáy, hay quấy khóc, mệt mỏi.

- Với trẻ lớn hơn, trẻ có thể hay phàn nàn bị đau đầu, nặng mặt, hay buồn ngủ.

- Có thể sưng nề quanh mắt.

Mẹ cũng nên lưu ý khi các bé bị ho, sốt nhẹ, chảy nước mũi, đau đầu, nghẹt mũi kéo dài trên 2 tuần, hoặc bé thường xuyên bị bệnh đường hô hấp nhiều lần trong một năm. Khi đó, mẹ nên cho bé tới bác sỹ để kiểm tra vì rất có thể bé đã bị viêm xoang mạn tính.

5. Biến chứng viêm xoang ở trẻ nhỏ

Nếu trẻ mắc bệnh mà không được điều trị hoặc điều trị không triệt để có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm sau này.

Bệnh đường hô hấp mạn tính

-Viêm phế quản mạn tính: thường do viêm xoang hàm và xoang sàng. Trẻ hay ho, khạc đờm đôi khi lẫn máu, sốt nhẹ về chiều, chán ăn.

- Viêm họng mạn tính: trẻ thường xuyên đau họng, nuốt vướng do mủ liên tục chảy xuống họng. Trẻ có thể bị đầy bụng, ợ hơi, khó tiêu, nghẹt thở…

- Ảnh hưởng đến mắt: do các xoang ở vị trí bao quanh ổ mắt nên khi viêm xoang tiến triển lâu dài có thể làm ảnh hưởng tới mắt như giảm thị lực, viêm xung quanh mắt.

Viêm tắc mạch máu

- Viêm tắc mạch cung cấp máu cho xương sọ có thể gây viêm cốt tủy, trẻ thấy đau nhức ở vùng xương bị viêm: trán, thái dương… đồng thời vùng đó sưng lên, tạo thành ổ áp xe. Viêm tắc tĩnh mạch xoang hang có thể gây nên các triệu chứng đáng sợ: sốt cao, rét run, nhức đầu, cứng gáy… thể hiện một tình trạng rất nặng, có thể gây tử vong.

Viêm não, áp xe não

Trẻ có biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng và tăng áp lực trong sọ: sốt cao, có thể co giật, nôn, buồn nôn, nhức đầu tăng dần, nhìn mờ… Tiên lượng không tốt nếu có áp xe thùy trán.

6. Điều trị viêm xoang ở trẻ như thế nào?

Để điều trị viêm xoang cho trẻ, các mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được bác sỹ chẩn đoán và kê thuốc, không nên tự ý mua và dùng thuốc tại nhà. Trong đó:

- Điều trị nội khoa là chính,  từ 4 – 6 tuần với kháng sinh toàn thân nhóm ß lactam hoặc macrolid kết hợp với thuốc chống viêm, giảm phù nề, chống dị ứng.

- Điều trị tại chỗ dùng các thuốc nhỏ mũi nhóm co mạch, chống viêm, giảm xuất tiết để làm thông thoáng lỗ dẫn lưu xoang.

Mẹ nên rửa mũi cho bé bằng nước muối sinh lý, giúp bé lấy sạch các cặn bẩn, dịch nhầy trong đường hô hấp của bé. Cho bé uống nhiều nước và ăn thêm các loại trái cây chứa vitamin A, C giúp bảo vệ niêm mạc và tăng sức đề kháng cho trẻ.

- Chỉ định phẫu thuật chỉ đặt ra khi điều trị nội khoa sau 6 tháng thất bại hoặc có những biến chứng của viêm xoang theo chỉ đinh chặt chẽ của các thầy thuốc chuyên khoa tai mũi họng.

Một số trẻ ban đầu có hiện tượng các triệu chứng nặng lên nhưng sau đó giảm dần rồi hết hẳn, điều này hoàn toàn do cơ địa của bé, Khi đó, các mẹ không nên lo lắng mà cần thực hiện đúng chỉ định của bác sỹ, có thể liên hệ lại với bác sỹ nếu cần. Trường hợp bé đã kết thúc đợt điều trị mà các triệu chứng vẫn không khỏi thì mẹ cần đưa bé tới gặp bác sỹ.

7. Phòng ngừa bệnh cho trẻ

Phòng bệnh viêm xoang không khó, các mẹ có thể kết hợp với ngăn ngừa các bệnh đường hô hấp khác cho trẻ.

- Giữ gìn vệ sinh cho trẻ. Tập cho bé thói quen rửa tay sau khi chơi đồ chơi, tiếp xúc với các đồ vật bị bẩn, sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn, nhất là mỗi khi trẻ bị cảm lạnh.

- Giữ cho môi trường sống của trẻ: nhà ở, lớp học luôn sạch sẽ. Khi ra đường, tiếp xúc với khói bụi, các mẹ nên cho bé đeo khẩu trang. Tránh để trẻ phải hút thuốc lá thụ động.

- Trong mùa lạnh, hanh khô, các mẹ nên có máy giữ ẩm không khí, hay đơn giản đặt một chậu nước trong nhà. Điều này giúp đường hô hấp của bé không bị quá khô, dễ tổn thương. Nên thường xuyên làm sạch máy giữ ẩm.

- Các bệnh đường hô hấp nói chung, trong đó có viêm xoang là những bệnh phổ biến gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ và khiến các gia đình lo lắng. Giữ môi trường sống trong lành và xây dựng một lối sống lành mạnh là một cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp các mẹ có thể phòng tránh bệnh cho bé yêu.

Minh Châu (tổng hợp)

Nguồn: Gia đình Việt Nam

 Video hot: [mecloud]SKvp38KJ7h[/mecloud]