Con có thể bị điếc từ nhỏ vì cha mẹ chủ quan

Điển hình trong số đó là bé Phương Thủy (Hà Nội) được 15 tháng tuổi, bố mẹ bắt đầu lo lắng vì thấy con trầm lặng khác thường. Bé không biết nhìn theo khi người khác gọi, không giật mình khi có tiếng động to và cũng không bi bô những tiếng quen thuộc như trẻ cùng lứa tuổi. Gia đình đưa con đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương. Ở cả hai nơi, bé đều được chẩn đoán điếc mức độ sâu.

Cùng là học viên quen thuộc của Trung tâm thính học (Bệnh viện Nhi Trung ương), bé Nguyễn Trường Phúc (5 tuổi, Nam Định) đã gắn bó với các cô giáo ở đây được gần 3 năm.

Theo anh Nguyễn Khắc Trường - bố bé Phúc, khi bé khoảng 10 tháng tuổi, anh nhận thấy con trai phản ứng chậm với các tiếng động ở phía sau. Khi ấy, cả gia đình cứ nghĩ bé chỉ chậm bình thường nên không đưa cháu đi khám ngay.

Lần lữa mãi đến khi con được 2 tuổi, thấy con không đáp lời khi bố mẹ gọi, không hứng thú chơi với các bạn cùng tuổi, phải nói rất to thì con mới nghe thấy, anh Trường mới đưa bé đến khám tại Trung tâm thính học, Bệnh viện Nhi Trung ương. Bé Phúc được điều trị và luyện nghe nói từ đó.

Bé Phúc trong giờ học tại Trung tâm Thính học, Bệnh viện Nhi Trung ương.

Theo nghiên cứu ở Việt Nam và trên thế giới, cứ 1000 trẻ sinh ra thì có 3-4 trẻ bị giảm thính lực bẩm sinh. Tỷ lệ này tăng gấp 4-5 lần ở trẻ có nguy cơ cao như trẻ sinh non với cân nặng rất thấp, mẹ mắc các bệnh truyền nhiễm trong  3 tháng đầu của thai kỳ, viêm màng não mủ, gia đình có người bị nghe kém bẩm sinh hoặc tiến triển v.v…

Theo Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Tuyết Xương- Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Nhi Trung ương, cả hai trường hợp bệnh nhi kể trên nằm trong nhóm nguy cơ cao do mẹ các cháu đều mắc rubella trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Ngoài ra, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghe kém ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Những yếu tố nguy cơ được xác định trên trẻ sơ sinh có thể kể đến gồm: Trong gia đình có người bị nghe kém bẩm sinh hoặc tiến triển; Bị nhiễm trùng trong thời kì mang thai, những bệnh liên quan đến nghe kém như toxoplasmosis, rubella, CMV, herpes, giang mai; Bất thường sọ mặt bao gồm những bất thường về hình thái học của vành tai, ống tai, không có nhân trung, đường chân tóc thấp.

Ngoài ra còn có thể kể đến một số nguyên nhân như: Cân nặng khi sinh dưới 1500 g; Dùng kháng sinh nhóm aminoglycosis hơn 5 ngày (gentamycin, tobramycin, kanamycin, streptomycin) và dùng thuốc lợi niệu phối hợp với nhóm aminoglycosis; Viêm màng não mủ…

Theo các bác sĩ, khi trẻ bị giảm thính giác nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ bị câm, điếc, chậm phát triển trí não dẫn đến gặp khó khăn trong học tập, giao tiếp. Vì vậy, sàng lọc nghe kém sớm là vô cùng cần thiết đối với quá trình phát triển của trẻ nhỏ.

Các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng cho biết, thời điểm lý tưởng để tiến hành sàng lọc cho trẻ sơ sinh chậm nhất là 3 tháng sau khi sinh. Nếu trẻ được phát hiện mất thính lực muộn (từ 2 – 3 tuổi) có thể gặp khó khăn trong phát âm, phát triển ngôn ngữ và nhận thức so với các trẻ bình thường, có thể phải gánh chịu những khuyết tật vĩnh viễn như bị câm, điếc.

Theo bác sĩ Nguyễn Tuyết Xương, đối với các gia đình có con bị khiếm thính, hành trình tìm kiếm lại âm thanh, khôi phục lại âm thanh để trẻ nghe được, nói được thực sự rất kỳ công và đòi hỏi sự kiên trì của các bậc làm cha mẹ.

Bác sĩ Xương khuyến cáo, gia đình nên cho bé tham gia sàng lọc khiếm thính sớm. Trong trường hợp nghi ngờ trẻ khiếm thính phải đi khám chuyên sâu để được những chuyên gia về thính học tư vấn chứ không tự ý tìm hiểu nghe tin xung quanh bởi thời gian để chăm sóc trẻ hiệu quả chỉ khoảng 3 đến 5 năm đầu.